Leader I

Η Κοινοτική Πρωτοβουλία LEADER I αποτέλεσε την αρχή μίας νέας προσέγγισης στην πολιτική Αγροτικής Ανάπτυξης, η οποία στηριζόταν στην ολοκληρωμένη και συμμετοχική προσέγγιση σε τοπικό επίπεδο. Τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα της οδήγησαν σ’ ένα συστηματικό και ολοκληρωμένο σχεδιασμό, αυτό της LEADER II. Στην Γ΄ Προγραμματική Περίοδο (2000-2006), η πρωτοβουλία συνεχίστηκε με το LEADER+, επιδιώκοντας να ανακαλύψει τρόπους αντιμετώπισης των δυσμενών επιπτώσεων των διαρθρωτικών δομών και πολιτικών στον αγροτικό χώρο. Κατά την Δ’ Προγραμματική Περίοδο (2007-2013), η προσέγγιση LEADER, ενσωματώνεται πλέον στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας (ΠΑΑ), ως διακριτός Άξονας 4, ο οποίος  εξυπηρετεί τους λοιπούς Άξονες του προγράμματος και  παίζει σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της διακυβέρνησης και της κινητοποίησης του αναπτυξιακού δυναμικού των αγροτικών περιοχών. Ειδικότερα, μέσω της προσέγγισης LEADER εφαρμόζονται στρατηγικές τοπικής ανάπτυξης, με ολοκληρωμένο και πολυτομεακό χαρακτήρα, σε προσδιορισμένες αγροτικές περιοχές μικρότερες της περιφέρειας, από Ομάδες Τοπικής Δράσης, στην οποία εκπροσωπούνται δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς της περιοχής παρέμβασης.

Μετά την εμπειρία των προηγούμενων εφαρμογών η προσέγγιση LEADER εφαρμόζεται σε ορεινές, μειονεκτικές, αλλά και πεδινές περιοχές, συμπεριλαμβανομένων και των νησιών.  Ο πληθυσμός των περιοχών παρέμβασης κυμαίνεται μεταξύ 5.000 και 150.000 κατοίκων, ενώ οι σχετικές παρεμβάσεις υλοποιούνται σε Δημοτικά Διαμερίσματα έως 5.000 κατοίκους, καθώς και σε εκτός σχεδίου περιοχής δημοτικών διαμερισμάτων έως 10.000 κατοίκους. Ο σχεδιασμός, η διαχείριση και υλοποίηση των τοπικών προγραμμάτων στα οποία αποτυπώνεται η στρατηγική τοπικής ανάπτυξης κάθε περιοχής, πραγματοποιούνται από τοπικά εταιρικά σχήματα του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, τις Ομάδες Τοπικής Δράσης (ΟΤΔ) που δραστηριοποιούνται στην προτεινόμενη περιοχή παρέμβασης.  Για τη διαχείριση κάθε τοπικού προγράμματος LEADER, λειτουργεί η Επιτροπή Διαχείρισης Προγράμματος LEADER – ΕΔΠ, η οποία αποτελεί το επίπεδο λήψης αποφάσεων. Στην Επιτροπή συμμετέχουν Δήμοι, Περιφερειακές Αυτοδιοικήσεις, άλλοι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, φορείς του ευρύτερου Δημοσίου τομέα, συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών, Επιστημονικοί Φορείς, Επιμελητήρια, φορείς συλλογικών, κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων, καθώς και τραπεζών και πιστωτικών ιδρυμάτων.Κατά κανόνα, το έργο των Ομάδων Τοπικής Δράσης, έχουν αναλάβει, μετά από ανοιχτή διαδικασία προκήρυξης,  Αναπτυξιακές Ανώνυμες Εταιρίες Ο.Τ.Α. Μέχρι σήμερα έχουν επιλεγεί 43 Ομάδες Τοπικής Δράσης σε όλη τη χώρα.  Στο πλαίσιο των τοπικών προγραμμάτων LEADER μπορούν να υλοποιηθούν δράσεις που αποσκοπούν:

• στην αύξηση της προστιθέμενης αξίας των γεωργικών και δασοκομικών προϊόντων (Μέτρο 123)
• στη διαφοροποίηση προς μη γεωργικές δραστηριότητες (Μέτρο 311)
• στη στήριξη της δημιουργίας και ανάπτυξης πολύ μικρών επιχειρήσεων (Μέτρο 312)
• στην ενθάρρυνση τουριστικών δραστηριοτήτων (Μέτρο 313)
• σε βασικές υπηρεσίες για την οικονομία και τον αγροτικό πληθυσμό (Μέτρο 321)
• στην ανακαίνιση και ανάπτυξη χωριών (Μέτρο 322)
• στη διατήρηση και αναβάθμιση της αγροτικής κληρονομιάς (Μέτρο 323)