ΚΑΠ 2013

Εν αναμονή της ανακοίνωσης των νομοθετικών προτάσεων της Κομισιόν για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) μετά το 2013, το διαπραγματευτικό πλαίσιο που θα απευθύνει η ίδια προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας φαίνεται ότι θα κινηθεί, μεταξύ άλλων, προς τις ακόλουθες κατευθύνσεις:

Καθεστώς Άμεσων Ενισχύσεων: 

Εκτιμάται ότι οι διαβουλεύσεις  στην Κομισιόν σχετικά με την (ανα)διανομή μεταξύ κρατών μελών προσανατολίζονται στη πρόβλεψη εθνικής οροφής για κάθε κράτος μέλος, ενώ η διάρθρωση του συστήματος των αμέσων ενισχύσεων θα περιλαμβάνει την καλούμενη βασική ενίσχυση καθώς και πρόσθετες ενισχύσεις.

Βασική ενίσχυση-στρεμματική ενίσχυση σε επίπεδο κράτους-μέλους ή περιφέρειας: Τα κράτη μέλη που θα επιλέξουν να καταβάλλουν τις ενισχύσεις σε επίπεδο περιφέρειας θα πρέπει να καθορίσουν τις περιφέρειες με αντικειμενικά κριτήρια, όπως τα αγρονομικά και τα οικονομικά τους χαρακτηριστικά και τις προοπτικές της γεωργίας στην περιφέρεια ή τη θεσμική-διοικητική τους διάρθρωση. Έως το 2019 θα πρέπει να υπάρχει ενιαία τιμή βάσης για τις πληρωμές εντός του κράτους μέλους ή της περιφέρειας

Πρόσθετες ενισχύσεις:

πρόσθετη ενίσχυση (30% της ετήσιας εθνικής οροφής) στους γεωργούς που εφαρμόζουν γεωργικές πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον,
εθελοντική πρόσθετη ενίσχυση (έως 5% της ετήσιας εθνικής οροφής) για τους γεωργούς σε περιοχές με συγκεκριμένα φυσικά μειονεκτήματα (συμπληρωματική της ισχύουσας ήδη ενίσχυσης στο πλαίσιο του β' πυλώνα),
πρόσθετη ενίσχυση (έως 2% της ετήσιας εθνικής οροφής) στους νέους γεωργούς κατά την εγκατάσταση (συμπληρωματική της ενίσχυσης στο πλαίσιο

του β' πυλώνα)

απλοποιημένο σύστημα υπέρ των μικρών γεωργών (έως 10% της ετήσιας εθνικής οροφής), οι οποίοι θα λαμβάνουν κατ' αποκοπήν πληρωμή, η οποία θα αντικαθιστά όλες τις άμεσες πληρωμές και θα διασφαλίζει διοικητική απλοποίηση.
Περαιτέρω, προβλέπεται εθελοντική συνδεδεμένη ενίσχυση για συγκεκριμένες γεωργικές πρακτικές ή συγκεκριμένους γεωργικούς τομείς που αντιμετωπίζουν δυσκολίες και είναι ιδιαιτέρως σημαντικοί από οικονομικής και κοινωνικής σκοπιάς. Θα παρέχεται ενίσχυση στο βαθμό που απαιτείται προκειμένου να διατηρηθεί το τρέχον επίπεδο παραγωγής (έως 5% της ετήσιας εθνικής οροφής με δυνατότητα επέκτασης σε ορισμένες περιπτώσεις)

Ορισμός ενεργού γεωργού:

Το περιοριστικό κριτήριο που φαίνεται ότι θα προταθεί είναι η μη καταβολή ενισχύσεων σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, των οποίων τα ετήσια έσοδα από την γεωργική δραστηριότητα δεν ξεπερνούν το 5% των συνολικών εισοδημάτων που αντλούνται από όλες τις οικονομικές τους δραστηριότητες. Κατ' εξαίρεση δεν θα εφαρμόζεται η ως άνω πρόνοια στους γεωργούς, οι οποίοι έλαβαν άμεσες πληρωμές ύψους χαμηλοτέρου των 5000 ευρώ κατά το προηγούμενο έτος.

Ελάχιστες προϋποθέσεις για τη λήψη αμέσων ενισχύσεων:
Προτείνεται η μη καταβολή ενισχύσεων στις περιπτώσεις όπου το συνολικό ποσό της ετήσιας πληρωμής που θα λαμβάνει ένας γεωργός θα είναι κατώτερο των 100 ευρώ ή η επιλέξιμη περιοχή της καλλιέργειας είναι κάτω του ενός εκταρίου. Δεδομένης, ωστόσο, της ετερογενούς διάρθρωσης των εκμεταλλεύσεων, τα κράτη μέλη θα μπορούν να εφαρμόζουν κατώτατα όρια που ανταποκρίνονται στην ιδιαίτερη κατάστασή τους.

Προοδευτική μείωση έως και οροφή:

Στον αντίποδα, προβλέπεται προοδευτική μείωση έως και οροφή στην καταβολή των αμέσων ενισχύσεων, λαμβανομένης, βεβαίως, υπόψη της έντασης της μισθωτής εργασίας. Οροφή δεν θα ισχύει ως προς τις 'πράσινες' ενισχύσεις.
Μείωση:
- κατά 20% για ποσά άνω των 150.000 έως και 200 000 ευρώ,
- κατά 40% για ποσά άνω των 200 000 έως και 250 000 ευρώ,
- κατά 70% για ποσά άνω των 250 000 έως και 300 000 ευρώ,
- κατά 100% για ποσά άνω των 300 000 ευρώ.
Τα ως άνω ποσά προκύπτουν κατόπιν αφαίρεσης των καταβληθέντων και δηλωθέντων μισθών κατά το προηγούμενο έτος, περιλαμβανομένων των φόρων και των κοινωνικών εισφορών που συνδέονται με την εργασία από το συνολικό ποσό των αμέσων ενισχύσεων

Θέσπιση εθνικού αποθεματικού από τα κράτη μέλη:

Προς τούτο, κατά το πρώτο έτος εφαρμογής του συστήματος βασικής ενίσχυσης, τα κράτη μέλη θα προβούν σε γραμμική ποσοστιαία μείωση (όχι άνω του 3%) της οροφής του συστήματος βασικής ενίσχυσης σε εθνικό επίπεδο. Τα κράτη μέλη μπορούν να κάνουν χρήση του εθνικού αποθεματικού προκειμένου να:

καταβάλουν πληρωμές σε γεωργούς σε περιοχές που υπόκεινται σε αναδιάρθρωση και/ή προγράμματα ανάπτυξης που σχετίζονται με μορφή δημόσιας παρέμβασης προκειμένου να αποτραπεί η εγκατάλειψη των γαιών και/ή να αντισταθμισθούν συγκεκριμένα μειονεκτήματα στις εν λόγω περιοχές,
- αυξήσουν γραμμικά την αξία των δικαιωμάτων ενίσχυσης υπό το σύστημα βασικής ενίσχυσης σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
Τέλος, όπως αναφέρθηκε ανωτέρω, θα λαμβάνουν πρόσθετη ενίσχυση οι γεωργοί που εφαρμόζουν πρακτικές επωφελείς για το κλίμα και το περιβάλλον, ως ακολούθως:

αμειψισπορά: στις περιπτώσεις όπου η αρόσιμος γη ξεπερνά τα 3  εκτάρια, θα πρέπει να περιλαμβάνονται 3 τουλάχιστον διαφορετικές καλλιέργειες,
μόνιμοι βοσκότοποι,

περιοχή οικολογικής έμφασης: οι γεωργοί θα πρέπει να αφιερώνουν τουλάχιστον το 7% των επιλεξίμων εκταρίων ως περιοχή οικολογικής έμφασης.