Η Ελληνική γεωργία

Η ασυδοσία στην αγορά των τροφίμων είναι η βασική αιτία που η ελληνική γεωργία δεν είναι σε θέση να συμβάλει στην ανάκαμψη της οικονομίας, παρά το γεγονός ότι έχει όλες τις προϋποθέσεις για να γίνει ο τομέας-ατμομηχανή της επιστροφής στην αισιοδοξία. Μετά από μία δεκαετία απραξίας ή ακόμα και υπονόμευσης των πραγματικών αγροτών, η ΠΑΣΕΓΕΣ και ο πρόεδρός της, Τζανέτος Καραμίχας, ανακαλύπτουν τις θετικές προοπτικές της ελληνικής γεωργίας, κόντρα στο δυσμενές οικονομικό κλίμα που επικρατεί. Κι ενώ τα μηνύματα από τους αριθμούς και τις στατιστικές της τελευταίας διετίας (2009-2010) είναι θετικά, προβληματίζει η στάση που έχει τηρήσει όλα αυτά τα χρόνια η συγκεκριμένη οργάνωση. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μέχρι πριν από μερικά χρόνια, όταν η Ελλάδα διαπραγματευόταν για τις κοινοτικές ενισχύσεις, είχε ταχθεί  υπέρ της αποσύνδεσης των ενισχύσεων από την παραγωγή. Τώρα, αφού είδαμε ότι αυτή η πολιτική απλά μείωσε τον όγκο της παραγωγής, αφού πολλές καλλιέργειες εγκαταλείφθηκαν, έρχεται η ΠΑΣΕΓΕΣ και τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης των πραγματικών παραγωγών, ενόψει της ΚΑΠ μετά το 2013! Στις προτάσεις της μάλιστα για τη νέα ΚΑΠ ζητά επί λέξει: «Στήριξη σε όσους πραγματικά παράγουν και διατήρηση του παραγωγικού και κοινωνικού ιστού».

Στη μελέτη που εκπόνησε το ειδικό τμήμα της οργάνωσης με τίτλο: «Η κατάσταση του αγροτικού τομέα: Εξελίξεις - προβλέψεις – προτεραιότητες», πάντως, φαίνεται ότι η γεωργία μπορεί να απορροφήσει το πλεονάζον εργατικό δυναμικό, που υπάρχει αυτή τη στιγμή σε οικοδομή και τουρισμό, να αυξήσει την παραγωγικότητά της και ταυτόχρονα τις εξαγωγές, ενώ θα μπορέσει να καλύψει ένα μέρος της ζήτησης, που απορροφούν οι εισαγωγές. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι ο μοναδικός τομέας της ελληνικής οικονομίας, που παρουσίασε αύξηση της Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας το 2010, ήταν ο πρωτογενής και μάλιστα σε διψήφιο ποσοστό (στοιχεία ΚΕΠΕ).

Βέβαια, τόσο ο κ. Καραμίχας όσο και ο διευθυντής της ΠΑΣΕΓΕΣ, Γιάννης Τσιφόρος, κατά τη διάρκεια της παρουσίασης μίλησαν για τα κακώς κείμενα και την έλλειψη σαφούς πολιτικής από την πλευρά της κυβέρνησης. Ως ανακεφαλαίωση των αιτημάτων τους προς την κυβέρνηση, οι εκπρόσωποι της οργάνωσης πρότειναν τα εξής:

α) Πολιτική αρδευτικού νερού: Είναι απόλυτα αναγκαίο να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα των επενδύσεων για την εξοικονόμηση αρδευτικού νερού και την αποτελεσματική διαχείριση των υδάτινων πόρων.

β) Πολιτική γης : Δεν έχει μέχρι σήμερα αναπτυχθεί στοχευμένη πολιτική γης έτσι ώστε να αρθούν όλα τα εμπόδια, οι στρεβλώσεις και οι αγκυλώσεις, όχι μόνο για την άσκηση της αγροτικής δραστηριότητας, αλλά κυρίως για την απρόσκοπτη υλοποίηση των επενδύσεων. Η οργάνωση και η ανάπτυξη του αγροτικού τομέα απαιτεί πολιτικές που στοχεύουν στη διατήρηση της αγροτικής γης και στη χωροθέτησή της με την καθιέρωση των χρήσεων γης, αλλά και την προστασία της, ώστε να σταματήσει ο έντονος και συχνά αλόγιστος ανταγωνισμός από τις άλλες χρήσεις γης (τουρισμός, βιομηχανία, οικιστική αξιοποίηση, αλλά και να ληφθούν μέτρα - ένα μικρό τέλος, στις εγκαταλειμμένες γεωργικές γαίες). Στο πλαίσιο αυτό, αποκτά προτεραιότητα η δημιουργία ενός εθνικού αγροτικού κτηματολογίου με στόχο την κατοχύρωση της ιδιοκτησίας των εκτάσεων που έχουν, εδώ και πολλά χρόνια, παραχωρηθεί στους αγρότες και καλλιεργούνται. Η βάση δεδομένων των καλλιεργούμενων εκτάσεων που έχει αναπτυχθεί στο ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης των ενισχύσεων (ΟΣΔΕ), μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για τη δημιουργία του αγροτικού κτηματολογίου.

γ) Κτηνοτροφία: Οι συνέπειες της ανόδου του κόστους των εισροών στην κτηνοτροφία (ζωοτροφές) το τελευταίο διάστημα έθεσαν - και συνεχίζουν να θέτουν - σε κρίση τον κλάδο. Είναι σαφές ότι απαιτείται η διαμόρφωση πολιτικής για την κτηνοτροφία, για τη στήριξη και την ανάπτυξή της.

δ) Δασοπονία: Κρίνεται αναγκαία η ανάπτυξη της δασοπονίας και κυρίως η καλλιέργεια των δασών για τον καθαρισμό τους με την απομάκρυνση της πλεονάζουσας εύφλεκτης βιομάζας. Η αναγκαιότητα αυτή οφείλεται να συνδυαστεί με την προστασία και τη φύλαξη των δασικών εκτάσεων της χώρας, αξιοποιώντας το παραγωγικό δυναμικό του πληθυσμού των ορεινών περιοχών της χώρας, παραχωρώντας τη χρήση και κυρίως την καλλιέργεια των δασών στους αγροτικούς δασικούς συνεταιρισμούς.

ε) Ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Κρίνεται αναγκαίο να γίνει κατανοητή και αποδεκτή από τα συναρμόδια υπουργεία η ανάγκη δημιουργίας συμπληρωματικού εισοδήματος στις αγροτικές περιοχές για την αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας από τους αγρότες, όχι πλέον μεμονωμένα, αλλά με συλλογικά σχήματα (συνεταιρισμοί) που εγγυώνται την επίτευξη οικονομίας κλίμακας. Κρίνεται, επίσης, απαραίτητη η στήριξη επενδύσεων με συλλογικά σχήματα για την αξιοποίηση γεωργικής βιομάζας από υπολείμματα φυτικής και ζωικής παραγωγής, για την παραγωγή πράσινης ενέργειας, με προτεραιότητα στις περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες περιοχές.

στ) Προβολή και προώθηση αγροτικών προϊόντων: Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντική προτεραιότητα ο εκ νέου σχεδιασμός των μέτρων, αλλά και η ενίσχυση των πόρων για την προώθηση των αγροτικών προϊόντων στη διεθνή, την ευρωπαϊκή και την εγχώρια αγορά. Η βάση της πολιτικής για την προώθηση θα πρέπει να αναφέρεται στα σημαντικά αγροτικά προϊόντα (ελαιόλαδο, ελιές, φέτα, μέλι, κρασί, οπωροκηπευτικά, ιχθυοκαλλιέργειες κ.α.) και αν είναι δυνατό να συνδυάζεται με το τουριστικό μας προϊόν.

ζ) Έλεγχος και εποπτεία της αγοράς: Καμία από τις προτάσεις της ΠΑΣΕΓΕΣ για την αντιμετώπιση της παντελούς έλλειψης κανόνων λειτουργίας στην αγορά, της αδιαφάνειας των συναλλαγών και της κερδοσκοπίας δεν έχει μέχρι σήμερα ληφθεί υπόψη. Το ζήτημα έχει αφεθεί στη λογική των «άτυπων συμφωνιών κυρίων». Η υιοθέτηση ενός καθολικού συστήματος ιχνηλασιμότητας των αγροτικών-διατροφικών προϊόντων, αποτελεί ζήτημα μέγιστης προτεραιότητας και έχει επανειλημμένα τεθεί, ώστε οι αγρότες και οι επιχειρήσεις τους να προστατεύονται από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, βρίσκεται ακόμα σε επίπεδο σχεδιασμού. Δεν έχει, επίσης, υιοθετηθεί η καθιέρωση ενός και μοναδικού τιμολογίου από τις αλυσίδες λιανικής πώλησης, στο οποίο πρέπει να ενσωματώνεται η αρχική τιμή και οι εκπτώσεις, ούτε, βέβαια, έχει αντιμετωπιστεί η καθυστέρηση των πληρωμών των προμηθευτών από τις μεγάλες αλυσίδες λιανικής πώλησης τροφίμων, κατά παράβαση της σχετικής Κοινοτικής Οδηγίας και του υφιστάμενου εθνικού πλαισίου.